Bồ tát Quán Tự Tại là Bồ tát nào?
Là Bồ Tát Quán Âm cầm tịnh bình với nhành dương liễu thờ trên bàn đó phải không? Thường thường thì mình hiểu kiểu đó, nhưng nếu hiểu như vậy thì cái hình ảnh đó là hình ảnh gì?
Nếu thật sự Bồ Tát với hình ảnh đó thì cũng là Bồ Tát biến hóa, có ẩn có hiện.
Bởi vì nói rằng Bồ Tát Quán Âm có tới 32 ứng thân thì cái thân đó cũng chỉ là thân biến hóa thôi, khi hiện thế này, khi hiện thế khác.
Vậy làm sao thấy được tướng Bồ Tát? Mới thấy tướng đó, kế Ngài ẩn Ngài hiện tướng khác rồi làm sao?
Cho nên đó cũng là tướng biến hóa sanh diệt, mà hiểu Bồ Tát Quán Tự Tại là tướng sanh diệt thì làm sao là Bồ Tát?
Pháp thân của Phật và của Bồ tát
Vậy thì Bồ Tát Quán Tự Tại là cái gì? Là chính người ngồi đang nghe Pháp đây! Đó là Bồ Tát Quán Tự Tại sống.
Bởi vì sao? Nghe tất cả mọi âm thanh lành dữ, khổ vui, hay dở … mà không là cái gì hết.
Tức là nghe suốt qua tất cả không trụ vào âm thanh nào hết, không để một âm thanh nào che mờ thì đó là gì?
Đó chính là Bồ Tát Quán Tự Tại chứ gì!
Còn bị âm thanh nào đó che mờ là không tự tại.
Bởi Quán Tự Tại là nghe suốt qua hết.
Như vậy ai ai đang ngồi đây cũng đều có một vị Bồ Tát Quán Tự Tại ngồi ngay lỗ tai mà không thấy, lo đi lễ Bồ Tát Quán Tự Tại ở bên ngoài.
Thấy được như vậy mới thấy được Bồ Tát Quán Tự Tại sống.
Bởi vì mình phải hiểu, Quán Tự Tại là thấy suốt không có ngăn ngại, không có che mờ.
Vậy thì thấy nghe suốt qua tất cả pháp tự tại không ngăn ngại, đó là Quán Tự Tại chứ gì!
Mà nếu quý vị nghe được vậy thì sao?
Thì hết khổ liền!
Còn nghe đâu dính đó thì khổ ngay thôi.
Bởi Bồ Tát Quán Tự Tại là hay cứu khổ, mà quý vị nghe được vậy mới thật hết khổ, còn niệm Quán Âm mà nghe đâu dính đó thì vẫn khổ như thường.
Nghe một tiếng mà hơi nói nặng mình thì sao?
Nổi giận trợn mắt thì có Quán Tự Tại chưa?
Nhưng quý vị kiểm lại xem, một tiếng mà gọi là nói nặng tôi đó thì đem cân coi nặng mấy ký?
Rõ ràng đó chỉ là tưởng tượng, là khái niệm, chứ tiếng có nặng nhẹ gì đâu, nhưng bởi vì tưởng tượng mê lầm cho nó là nặng thành ra nổi giận là khổ thôi!
Bây giờ nghe suốt qua đó thì hết khổ.
Vậy quý vị thấy Quán Tự Tại chưa?
Bồ Tát Quán Tự Tai là chỗ đó!
Trích trong: Tâm kinh bát nhã qua cái nhìn của nhà Thiền.
HT. Thích Thông Phương