Phật Thanh văn – Phật Độc giác – Phật Toàn giác

Kính thưa Sư ông, con nghe nói Phật Thanh Văn do nghe giáo pháp mà giác ngộ, còn Phật Độc Giác chỉ tự giác ngộ chứ không giác tha như vị Phật Toàn Giác. Phải chăng trình độ giác ngộ mỗi vị khác nhau?

Kính thưa Sư ông, con nghe nói Phật Thanh Văn do nghe giáo pháp mà giác ngộ, còn Phật Độc Giác chỉ tự giác ngộ chứ không giác tha như vị Phật Toàn Giác. Phải chăng trình độ giác ngộ mỗi vị khác nhau?

Theo con người nào thấy ra sự thật cũng có thể chỉ cho người khác thấy mới đúng, phải không ạ?

Trả lời:

Không ai không tự mình trải nghiệm cuộc sống để thấy ra tánh tướng thể dụng của các pháp mà có thể giác ngộ được cả. Đã là Phật tức đều giác ngộ Sự Thật như nhau, đều qua Giới Định Tuệ, Bát Chánh Đạo như nhau, đều chứng ngộ Niết-bàn như nhau, đều giải thoát luân hồi sinh tử như nhau. Chỉ khác nhau ở cách giác ngộ mà thôi.

۞ Phật Thanh Văn (Sāvaka Buddha):

Không phải chỉ nhờ một vị Phật khai ngộ mà bản thân các ngài cũng đã từng trải nghiệm, chiêm nghiệm bản chất vô thường, khổ, vô ngã của cuộc sống nên khi nghe một vị Phật nói lên Sự Thật thì liền chứng ngộ Thánh đế. Và vì trở về sống với thực tánh chân đế nên Phật Thanh Văn chú trọng vào Tự Tánh thanh tịnh hơn là Tướng Dụng của Pháp.

۞ Phật Độc Giác (Pacceka Buddha) hay Duyên Giác:

Nhờ thường quan sát, học hỏi, chứng kiến hiện tượng duyên khởi sinh diệt trong đời sống, trong vạn pháp, mà qua pháp tướng tự mình giác ngộ Sự Thật. Như vậy Phật Độc Giác do duyên Thể và Tướng của Pháp mà giác ngộ hơn là do Tánh và Dụng. Và cũng không do duyên một vị Phật nào khai ngộ.

۞ Phật Toàn Giác (Sammā Sambuddha):

Tuy đã từng nghe pháp của những vị Phật quá khứ nhưng tự mình khám phá đầy đủ tánh tướng thể dụng của Pháp mà giác ngộ một cách sáng tạo và viên mãn. Nhờ tự mình khám phá nên Phật Toàn Giác không những thông suốt Thể Tánh mà còn thiện xảo cả Tướng

Thí dụ ai tốt nghiệp tiến sĩ cũng có trình độ tương đương, nhưng không phải ai cũng có khả năng giảng dạy hay truyền đạt như nhau…

Thầy Viên Minh