Phương pháp thực hành Thiền niệm xứ

Thiền niệm xứ bao gồm việc quán sát bốn đối tượng hay bốn nền tảng của niệm (Tứ niệm xứ): Thân (kāya), Thọ (vedanā), Tâm (citta), Pháp (dhamma).

Những thắc mắc khi hành thiền Tứ Niệm Xứ

Nguyên tắc cốt lõi của thiền quán (Vipassanā), là một phần không thể thiếu của Thiền niệm xứ, là quan sát quá trình khởi sinh của tâm, vật lý trong giây phút chúng sinh khởi. Nó là cái thấy đặc biệt, cái nhìn sâu sắc về bản chất vô thường (anicca), khổ (dukkha), vô ngã (anatta) của mọi sự vật, hiện tượng.

Để thực hành Thiền niệm xứ, hành giả cần:

• Chánh niệm và tỉnh giác: Luôn giữ tâm chú ý và nhận biết rõ ràng những gì đang diễn ra trong thân, thọ, tâm, pháp trong từng khoảnh khắc.

• Quán sát “như thật” (yathābhūta): Ghi nhận sự vật, hiện tượng đúng như chúng là, không thêm bớt, không phán xét hay dán nhãn khái niệm, cảm xúc.

• Quán sát sự sinh và diệt (udayabbaya): Nhận biết sự khởi lên và biến mất của các pháp, thấy rõ tính vô thường của chúng.

• Không chấp trước (apariggaha): Sống không nương tựa, không bám víu vào bất cứ vật gì trên đời.

HT. Thích Tâm Đức